1. Μείνετε επαρκώς ενυδατωμένοι

Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως όσο περισσότερο νερό πίνει κάποιος τόσο πιο πολύ θα προστατεύσει τους νεφρούς του από τη βλάβη. Μια συχνή ερώτηση που δέχεται ένας νεφρολόγος είναι « Πόσο νερό πρέπει να πίνουμε καθημερινά για να μην «χαλάσουν» τα νεφρά μας;». Δεν είναι αναγκαίο να υπερβάλλουμε στην ποσότητα των υγρών που καταναλώνουμε καθημερινά. Η κατανάλωση 2 λίτρων νερού είναι αρκετή ( περίπου 8 ποτήρια ημερησίως).

Οι ανάγκες ενός ανθρώπου σε υγρά μπορεί να ποικίλουν καθημερινά, ανάλογα με την θερμοκρασία του περιβάλλοντος, την άσκηση και καταστάσεις όπως μία εμπύρετη λοίμωξη ή διάρροια και έμετοι που οδηγούν σε μεγάλη αποβολή υγρών από το γαστρεντερικό σύστημα. Ακόμα, υπάρχουν καταστάσεις όπου κάποιος μπορεί να χάσει μεγάλη ποσότητα υγρών από το δέρμα λόγω υπερβολικού ιδρώτα (έντονη άσκηση σε θερμό περιβάλλον, εξωτερική εργασία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες) ή από το γαστρεντερικό πχ (σε περιπτώσεις διάρροιας ή πολλαπλών επεισοδίων εμέτου). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις αν δεν αναπληρωθούν τα υγρά, ο οργανισμός μπορεί να οδηγηθεί σε αφυδάτωση με δυσμενή επίπτωση στη νεφρική του λειτουργία. Μάλιστα ασθενείς που λαμβάνουν αντιυπερτασικά σκευάσματα, διουρητικά ή και μετφορμίνη για τη θεραπεία του διαβήτη, μπορεί να είναι πολύ περισσότερο επιρρεπείς σε τέτοιες καταστάσεις και να οδηγηθούν σε υπόταση ( πτώση της πίεσης του αίματος), οξεία νεφρική βλάβη και διαταραχή της οξεοβασικής ισορροπίας ή των ηλεκτρολυτών.

2. Ακολουθήστε μία ισορροπημένη υγιεινή διατροφή

Η μεσογειακή διατροφή είναι ένα καλό πρότυπο διατροφής. Οι βασικές αρχές  της είναι οι εξής:

• Επιλογή παρθένου ελαιόλαδου αντί ζωικού λίπους (βούτυρο) ή άλλων φυτικών ελαίων. Η κατανάλωση φρέσκου παρθένου ελαιόλαδου βρίσκεται στον κεντρικό άξονα της μεσογειακής διατροφής. Μελέτες έχουν αναδείξει τις αντιοξειδωτικές ιδιότητες του ελαιόλαδου και την υπεροχή του έναντι άλλων φυτικών ελαίων.
• Κατανάλωση τροφών φυτικής προέλευσης σε καθημερινή βάση. Φρούτα, λαχανικά, όσπρια και ξηροί καρποί είναι τροφές υψηλής διατροφικής αξίας και παρέχουν στον οργανισμό τα απαραίτητα μέταλλα, βιταμίνες, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά. Σε γενικές γραμμές το καθημερινό πρόγραμμα διατροφής πρέπει να περιέχει 2 μερίδες φρούτων και ωμών λαχανικών.
• Επιλέξτε δημητριακά που βρίσκονται στη βάση της μεσογειακής διατροφής και παρέχουν στον οργανισμό υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και βιταμίνες. Σε καθημερινή βάση, προτιμήστε τα προϊόντα ολικής άλεσης. Καστανό ρύζι, ζυμαρικά και ψωμί ολικής άλεσης έχουν υψηλότερη διατροφική αξία σε σχέση με τα λευκά επεξεργασμένα.
• Μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Η μεσογειακή διατροφή βασίζεται σε χαμηλά κορεσμένα λίπη γι΄αυτό και το ζωικό λίπος εμπεριέχεται σε αυτή σε περιορισμένη ποσότητα.
• Καθημερινή κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υψηλή βιολογική αξία. Γάλα, γιαούρτι και τυριά αποτελούν πηγή βασικών μεταλλικών στοιχείων, όπως το ασβέστιο και ο φώσφορος.
• Ψάρια και θαλασσινά κατέχουν σημαντική θέση στη μεσογειακή διατροφή. Η κατανάλωση ψαριού τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα επιβάλλεται για την πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων.
• Κατανάλωση αυγών (πολύ καλή πηγή πρωτεϊνών) συστήνεται 3 φορές την εβδομάδα.
• Χαμηλή κατανάλωση γλυκών και αρτοσκευασμάτων. Όχι περισσότερες από δύο μερίδες την εβδομάδα.
• Κόκκινο κρασί επιτρέπεται σε μέτρια κατανάλωση.
• Το νερό αποτελεί βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής, σε ποσότητα ώστε να διατηρούμαστε πάντα επαρκώς ενυδατωμένοι.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι σε ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή που έχουν επιδεινωμένη τη νεφρική τους λειτουργία (μπορεί να παρουσιάζουν κάποια ηλεκτρολυτική διαταραχή ή/και λευκωματουρία), οι διατροφικές συστάσεις διαφέρουν! Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη η συμβολή του ειδικού νεφρολόγου ή/ και διατροφολόγου που θα δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής για κάθε ασθενή.

3. Ακολουθήστε ένα πρόγραμμα καθημερινής άσκησης

Αν η εργασία σας ή οι υποχρεώσεις σας δεν το επιτρέπουν καθημερινά, αξίζει να κάνετε μία προσπάθεια να αφιερώσετε λίγες ώρες- έστω τρεις φορές σε εβδομαδιαία βάση- για ήπια άσκηση, βάδισμα, ποδήλατο, περπάτημα ή όποιας μορφής άσκηση σας ευχαριστεί και είναι κατάλληλη για τα μέτρα σας. Επιλέξτε ασκήσεις που να μην επιβαρύνουν μυοσκελετικά ή άλλα θέματα υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζετε. Σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε έναν γυμναστή και τον γιατρό σας για το είδος της άσκησης που θα ήταν καλύτερο να διαλέξετε ανάλογα με τυχόν προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζετε.

4. Αποφύγετε το κάπνισμα

Αν καπνίζετε είτε κανονικό τσιγάρο είτε ακόμα και ηλεκτρονικό (συσκευή για άτμισμα) είναι σημαντικό να κάνετε μία προσπάθεια  να το ελαττώσεις και να το διακόψετε σταδιακά! Τα οφέλη στην υγεία σας θα είναι πολλαπλά, ανεξάρτητα από την υγεία του ουροποιητικού συστήματος και ειδικά των νεφρών σας!

Το κάπνισμα από τις μελέτες είναι γνωστό ότι σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο δημιουργίας θηλωμάτων στην ουροδόχο κύστη, αλλά και όλων των μορφών του καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος.

Όσο για το άτμισμα, υπάρχουν ήδη(λίγα χρόνια από τη μαζική χρήση αυτών των καπνικών συσκευών ατμίσματος) δεδομένα από μελέτες που αναφέρουν τις επιπλοκές που εμφανίζονται από τη χρήση τέτοιων καπνικών προϊόντων στους πνεύμονες και γενικότερα στην υγεία μας!

Υπάρχουν ειδικά και οργανωμένα κέντρα σε συνεργασία με τις πνευμονολογικές κλινικές των νοσοκομείων,  με σκοπό να παρέχουν συμβουλευτική για τη διακοπή του καπνίσματος!

5. Διατηρήστε ένα υγιές βάρος σώματος

Προσπαθήστε να αποφύγετε τις υπερβολές προς κάθε κατεύθυνση! Οι νεφροί μας αναγκάζονται να υπερλειτουργούν για να καλύπτουν τις ανάγκες όταν το βάρος μας είναι αυξημένο. Επίσης, το κοιλιακό λίπος- η λεγόμενη κεντρική παχυσαρκία- συνδέεται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο και κατ΄επέκταση και εκδήλωση νεφρικής βλάβης. Μία σταθερή και ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με άσκηση θα σας βοηθήσουν να παραμείνετε στα κατάλληλα για εσάς κιλά.

6. Καταναλώστε λογικές ποσότητες αλκοόλ 

Τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν ζάχαρη και η υπερκατανάλωση τους εκτός των άλλων σχετίζεται με εκδήλωση υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη, παχυσαρκίας και αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Συστήνεται η κατανάλωση αλκοόλ να μην υπερβαίνει σε ποσότητα τη μια μερίδα για τις γυναίκες και τις δύο μερίδες για τους άνδρες.

7. Ρυθμίστε την αρτηριακή σας πίεση

Αν πάσχετε από υπέρταση, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τις διατροφικές αλλαγές που πρέπει να ακολουθείτε αλλά και την φαρμακευτική σας αγωγή σε στόχο την επαρκή ρύθμιση της αρτηριακής σας πίεσης. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αποφυγή του άλατος!

Πολλοί ενήλικες δεν γνωρίζουν ότι έχουν αυξημένη πίεση επειδή η υπέρταση, ειδικά στα πρώτα στάδια δεν δίνει κανένα σύμπτωμα ( γι΄αυτό αποκαλείται σιωπηλός δολοφόνος)

Τα φάρμακα που διαθέτουμε σήμερα μπορούν να ρυθμίσουν ικανοποιητικά της αρτηριακή πίεση και να παρέχουν καρδιοπροστασία, νεφροπροστασία και μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου με το πέρασμα των ετών.

Ως υποκατάστατο του επιτραπέζιου άλατος συστήνεται η χρήση καρυκευμάτων και χυμού λεμονιού, ώστε να είναι πιο νόστιμα τα φαγητά. Πολλοί επιλέγουν υποκατάστατα άλατος, για να περιορίσουν την πρόσληψη νατρίου. Χρειάζεται προσοχή στη χρήση αυτών των υποκατάστατων που περιέχουν κάλιο, καθώς είναι απαγορευτικά σε ασθενείς με επιδεινωμένη νεφρική λειτουργία που είναι επιρρεπής σε υπερκαλιαιμία!

8. Ρυθμίστε το σάκχαρο και τα λιπίδια του αίματος στα επιθυμητά επίπεδα

Αν πάσχετε από διαβήτη, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τις αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής σας ώστε να έχετε μία ικανοποιητική ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σας και ταυτόχρονα να μη στερείστε σημαντικά από την καθημερινή σας διατροφή.

Ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του μεγέθους των νεφρών, σκλήρυνση των αγγείων και γενικότερα αλλοιώσεις γνωστές με τον όρο διαβητική νεφροπάθεια. Εκτός από τους νεφρούς, ο αρρύθμιστος διαβήτης μπορεί να πλήξει κάθε όργανο του σώματος και ειδικά τα μικρά αγγεία με επιπλοκές από την καρδιά, τους οφθαλμούς και τον εγκέφαλο.

Από την άλλη πλευρά, η υπερλιπιδαιμία στις διάφορες μορφές της μπορεί να μη σχετίζεται απαραίτητα με την κακή διατροφή και η χρήση φαρμακευτικής αγωγής να είναι απαραίτητη για τη ρύθμιση των επιπέδων των λιπιδίων ( χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων) σε συνδυασμό με άσκηση και δίαιτα.

Οι βλάβες που προκαλούν οι παραπάνω διαταραχές είναι ύπουλες και δεν δίνουν πάντα συμπτώματα ώστε να θορυβηθεί κάποιος και να απευθυνθεί σε ειδικό. Όταν οι βλάβες έχουν προχωρήσει σημαντικά με το πέρασμα των ετών, θα είναι δυστυχώς μη αναστρέψιμες!

9. Κάνετε τους απαραίτητους προληπτικούς ελέγχους

Μην αμελείτε τον προληπτικό ετήσιο έλεγχο για την υγεία σας. Διατηρήστε επικοινωνία με τον γιατρό σας και όλη την ομάδα των επαγγελματιών υγείας που μπορούν να σας συμβουλέψουν και να σας καθοδηγήσουν κατάλληλα σε όποιο πρόβλημα υγείας αντιμετωπίζετε αλλά και σε ό,τι σας απασχολεί και αφορά την πρόληψη.

10. Ενημερωθείτε κατάλληλα και κλείστε ραντεβού με έναν ειδικό!

Διαβάστε για θέματα που αφορούν την πρόληψη, τον υγιεινό τρόπο ζωής και την έγκαιρη διάγνωση των νοσημάτων. Υπάρχουν αξιόπιστες πηγές στο διαδίκτυο όπου μπορείτε να ενημερωθείτε.  Ειδικά αν έχετε ήδη μία νόσο που αφορά τους νεφρούς (μονήρη νεφρό, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, σπειραματοπάθεια, νεφρολιθίαση κ.ά.), μην αμελείτε τις οδηγίες των γιατρών σας! Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί επαγγελματίες υγείας μπορούν να λύσουν οποιαδήποτε απορία σας απασχολεί, να σας συμβουλεύσουν για κάθε εναλλακτική περίπτωση ή θεραπεία, αλλά και να σας δώσουν λύσεις που να εξατομικεύονται στις δικές σας προσωπικές ανάγκες!

Υ.Γ. : Κοιμηθείτε επαρκώς και αποβάλλεται το άγχος από τη ζωή σας

Ο ποιοτικός ύπνος και η αποβολή του καθημερινού στρες είναι ζωτικής σημασίας. Φαίνεται πως αυτά τα δύο επηρεάζουν έμμεσα τη λειτουργία όλων των οργάνων του σώματος. Έτσι, ενισχύεται το ανοσοποιητικό μας σύστημα, ρυθμίζεται η δράση διαφόρων ορμονών, αποτρέπεται η υπερκατανάλωση τροφής και βελτιώνεται η διάθεσή μας.

Το να κοιμόμαστε αρκετά και να περιορίζουμε τις έντονα αγχωτικές καταστάσεις στην καθημερινότητα μας έχει ευεργετικές συνέπειες για τον ψυχισμό μας. Ο οργανισμός μας έχει ανάγκη να βρει στιγμές χαλάρωσης ώστε να αναζωογονηθεί.