Όταν η νεφρική ανεπάρκεια είναι σε προχωρημένο στάδιο, οι  νεφροί  έχουν  υποστείτέτοια βλάβη που δεν μπορούν πλέον  να εκτελέσουν τη λειτουργία τους. Η αιμοκάθαρση και η περιτοναϊκή κάθαρση αποτελούν τρόπους υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας αλλά δεν είναι η θεραπεία.
Η μεταμόσχευση νεφρού είναι η καλύτερη επιλογή για την αντιμετώπιση της χρόνιας νεφρικής νόσου τελικού σταδίου και με αυτή αντικαθίσταται πλήρως η νεφρική λειτουργία και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Κατά την μεταμόσχευση τοποθετείται στο σώμα ενός νεφροπαθούς τελικού σταδίου ένας υγιής νεφρός. Ωστόσο,η λήψη φαρμάκων είναι απαραίτητη ακόμη και μετά τη μεταμόσχευση. Για τους περισσότερους, η μεταμόσχευση παρέχει ανεξαρτησία από την εξωνεφρική κάθαρση και δυνατότητα για μια φυσιολογική ζωή.

Αν και υπάρχουν σίγουρα οφέλη από τη μεταμόσχευση νεφρού, δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι όντως το μόσχευμα θα λειτουργήσει ικανοποιητικά και ο ασθενής δεν θα έχει επιπλοκές. Ως εκ τούτου η τακτική παρακολούθηση και η συμμόρφωση στη θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για την καλή υγεία ασθενούς και μοσχεύματος.
Ο υποψήφιος λήπτης νεφρικού μοσχεύματος πρέπει να υποβληθεί σε μια σειρά εξονυχιστικών εξετάσεων που ονομάζεται «προμεταμοσχευτικός έλεγχος» προτού προχωρήσει στη μεταμόσχευση. Ο προμεταμοσχευτικός έλεγχος του λήπτη μοσχεύματος περιλαμβάνει πολλές εξετάσεις όπως ταυτοποίηση του ανοσολογικού συστήματος, γαστροσκόπηση, κολονοσκόπηση, μαστογραφία, υπερηχογράφημα κοιλίας, καρδιάς, αγγείων, παραθυρεοειδών αδένων και προστάτη, τεστ Παπανικολάου (ΠΑΠ τεστ) και άλλες. Επίσης, χρειάζεται να έχει καλή φυσική κατάσταση.
Αφότου γίνει ο προμεταμοσχευτικός έλεγχος ο υποψήφιος προς μεταμόσχευση εξετάζεται από τους γιατρούς του μεταμοσχευτικού κέντρου κι εφόσον εγκριθεί μπαίνει σε λίστα αναμονής για λήψη νεφρού από αποβιώσαντα δότη. Μπορεί, όμως κάποια προβλήματα υγείας να εμποδίσουν ή να καθυστερήσουν τη μεταμόσχευση. Για παράδειγμα, αν υποψήφιος λήπτης είναι υπέρβαρος, θα πρέπει να μειώσει το βάρος σώματος για τη μεταμόσχευση. Όσο όμως κάποιος είναι στη λίστα μεταμόσχευσης χρειάζεται να ακολουθεί αυστηρά τους κανόνες για διατροφή, λήψη φαρμάκων και υγιεινό τρόπο ζωής.
Δεν είναι όλοι οι υποψήφιοι λήπτες κατάλληλοι για μεταμόσχευση νεφρού. Κάποια άλλη συστηματική νόσος ή λοίμωξη η κάποια κακοήθεια μπορεί να εμποδίσει τη μεταμόσχευση. Ακόμη όμως κι αν βρεθεί νεφρικό μόσχευμα, θα πρέπει να γίνουν εξετάσεις ιστοσυμβατότητας ώστε να ταιριάζει απόλυτα το μόσχευμα στον λήπτη ώστε να μην το απορρίψει.

Καθυστέρηση της μεταμόσχευσης λόγω έλλειψης μοσχευμάτων

Δυστυχώς μπορεί να χρειαστεί αναμονή μηνών ή και πολλών ετών πριν βρεθεί νεφρικό μόσχευμα. Η αναμονή μπορεί να είναι πολλές φορές απογοητευτική. Τα νεφρικά μοσχεύματα μπορούν να προέρχονται από ζώντες συγγενείς δότες, όπως οι σύζυγοι, τα αδέλφια, οι γονείς ή και από μη-συγγενείς δότες, όπως στενοί φίλοι (στην περίπτωση αυτή υπό προϋποθέσεις). Σε κάποιες χώρες, νεφρικά μοσχεύματα από ζώντες δότες μπορεί να προέρχονται και από απόλυτα ξένους με τον λήπτη οι οποίοι μπορεί να θέλουν να κάνουν μια ανιδιοτελή δωρεά. Στην περίπτωση ύπαρξης νεφρικού μοσχεύματος από ζώντα δότη η μεταμόσχευση μπορεί να γίνει και πριν την ένταξη του νεφροπαθούς στην αιμοκάθαρση. Νεφρικά μοσχεύματα προέρχονται επίσης και από αποβιώσαντες δότες. Σε γενικές γραμμές όμως και ειδικά στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη έλλειψη οργάνων προς μεταμόσχευση.
Η μεταμόσχευση είναι ένα σχετικά μεγάλο χειρουργείο. Χρειάζεται 7-10 ημέρες νοσηλεία. Μετά τη μεταμόσχευση, χρειάζεται η λήψη φαρμάκων για όλη την υπόλοιπη ζωή του λήπτη ώστε να μην απορριφθεί ο μεταμοσχευμένος νεφρός. Τα φάρμακα αυτά λέγονται ανοσοκατασταλτικά και μπορεί να θέσουν τον οργανισμό σε κίνδυνο λοιμώξεων. Ειδικά τον πρώτο χρόνο μετά τη μεταμόσχευση, είναι απαραίτητες οι συχνές επισκέψεις στην ιατρική ομάδα παρακολούθησης για εργαστηριακό και κλινικό έλεγχο. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας χρήσης των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων είναι και η εμφάνιση διαφόρων κακοηθειών στους μεταμοσχευμένους ασθενείς, κυρίως μετά την δεκαετία από την μεταμόσχευση.

Προϋποθέσεις μεταμόσχευσης

Για να γίνει μεταμόσχευση πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις καταλληλότητας και η σταθερή κατάσταση του ασθενή όταν αυτός υποβάλλεται ήδη σε θεραπεία υποκατάστασης. Αν το μόσχευμα προέρχεται από εν ζωή δότη,
 η εγχείρηση συχνά μπορεί να  γίνει πριν την ένταξη σε αιμοκάθαρση.
 Οι  παράγοντες  που  επηρεάζουν την καταλληλότητά  περιλαμβάνουν: 
Συμφωνία με την ιδέα της μεταμόσχευσης 
Γενική υγεία, εκτός από τη νεφρική ανεπάρκεια 
Επιθυμία πραγματοποίησης των εξετάσεων και της εγχείρησης 
Επιθυμία λήψης φαρμακευτικής αγωγής δια βίου 

Επιτυχία της μεταμόσχευσης

Λόγω της τακτικής παρακολούθησης των ασθενών και της χρήσης ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, σήμερα έχουν αυξηθεί σημαντικά τα ποσοστά επιτυχούς μεταμόσχευσης νεφρού.
Το 95% των μοσχευμάτων έχουν καλή  λειτουργία μετά από ένα χρόνο, ενώ το 80% παρουσιάζουν καλή λειτουργία μετά από πέντε χρόνια.  Ο  μέσος όρος αναμονής μεταμόσχευσης από νεκρό δότη είναι περίπου 4 χρόνια.
Όπως προαναφέρθηκε η καλή γενική κατάσταση και οι τακτικοί έλεγχοι είναι το κλειδί για τον ασθενή σε αναμονή μεταμόσχευσης.
Συνιστώμενοι περιορισμοί διατροφής και πρόσληψης υγρών 
Ιδανικό βάρος για την ηλικία και το ύψος σας. (Άτομα που είναι υπέρβαρα έχουν αυξημένο  κίνδυνο προβλημάτων κατά  την εγχείρηση.) 
Τήρηση χρονοδιαγράμματος αιμοκάθαρσης 
Τακτικό πρόγραμμα σωματικής άσκησης και γυμναστικής 
Αποφυγή/Διακοπή καπνίσματος